Büyüme yavaşladı, vatandaşın tüketimi ekonomiyi sırtladı, ücretler azalmaya devam etti

Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK, Türk ekonomisinin bu yılın üçüncü çeyreğine ilişkin büyüme verilerini açıkladı. Buna göre gayrı safi yurtiçi hasıla geçen yılın üçüncü çeyreğine göre yüzde 3,9 oranında arttı ama bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,1 oranında daraldı. Ekonomik son dokuz çeyrekte ilk kez daralmış oldu. Son çeyreğin daralmasında sanayi büyümesinin durması, ihracatın katkısının azalması ve yatırımların daralması önemli rol oynadı. Buna karşılık enflasyondan korunmaya uğraşan vatandaşın tüketimi arttırması ve kamu harcamaları büyümenin en büyük destekçisi oldu. Ücretlilerin milli gelirden aldığı pay da azalmayı sürdürdü ve yüzde 26,3’e indi; şirket karlarının milli gelirden aldığı pay ise bu çeyrekte artmadı, yüzde 54,8 seviyesinde durmaya devam etti. Bu çeyrekte yıllıklandırılmış kişi başı gelir 9 bin 861 dolar seviyesinde. Büyümeye üretimle verilen katkı bakımından sektörlere bakıldığında en büyük katlı finans kesiminden (yüzde 21,6) gelirken inşaat sektörünün daralması (yüzde -14,1) devam etti. Harcama yoluyla büyümeye verilen katkıda ise vatandaş (yüzde 19,9) ve devletin (yüzde 8,5) katkısı pozitif oldu. Bu çeyrekte toplam yatırım harcamaları yüzde 1,3 oranında azaldı. Bu yılın ilk üç çeyreğinde toplamda ekonomi yüzde 6,2 büyümüş oldu; oysa geçen yıl ilk üç çeyreğin sonunda büyüme yüzde 12,2 seviyesindeydi. Yani ekonomi hemen hemen yarı yarıya hız kesmiş durumda. Nasıl Bir Ekonomi gazetesinden Şebnem Turhan’ın büyüme verileriyle ilgili haberi oldukça kapsamlı. İçinde iş dünyasının büyüme değerlendirmeleri de var. Bugün medyada büyüme rakamlarıyla ilgili üç yorum dikkat çekiyor. Bunlardan birincisinde T24 yazarı Uğur Gürses, Türkiye’nin GSYH rakamının dolar bazında bakıldığında 2012’nin bile gerisine düştüğümüzü gösterdiği kansında. Nasıl Bir Ekonomi gazetesinden Alaattin Aktaş, büyümedeki yavaşlamanın dördüncü çeyrekte de devam edeceğini söylüyor. Aynı gazeteye yazan Fatih Özatay ise bu rakamların Yeni Ekonomi Modeli’nin niteliğini ortaya koyduğunu söylemiş.