Sigaranın vergilendirilmesine enflasyon ayarı
Sigaranın vergilendirilmesinde maliyet artışlarının mali çarpan etkisiyle nispi vergi yükü taşıyan ürünlerde fiyatlara daha fazla yansımasına neden olan yöntem rafa kalkıyor. Nispi vergi düşürülüyor, maktu vergi artırılıyor.
Sigara üzerindeki 1 TL maliyet artışı eskiden perakende fiyat üzerinde 7,5 TL artışla yansırken yeni düzenleme sonrası artış 5,2 TL olacak.
Enflasyon sepeti içinde önemli payı olan tütün mamullerinin vergilendirmesinde değişikliğe gidildi. Cumhurbaşkanı Kararı ile sigaranın satış fiyatı üzerinden alınan nispi ÖTV oranı düşürülürken maktu ÖTV tutarı arttırıldı. Kararla birlikte sigaradan alınan nispi ÖTV oranı yüzde 63’ten yüzde 57’ye düşürüldü. Buna karşılık bir paket sigaradan alınan maktu verginin ÖTV tutarı 1.1043 liradan 4.8058 liraya çıkarıldı. Böylelikle üzerinde nispi vergi yükü olan sigaradaki maliyet artışlarının fiyatlara çarpan mekanizmasıyla çok daha yüksek oranda yansımasının önlenmesi hedeflendi.
Uluslararası vergi danışmanlığı şirketi BDO Turkey ortağı yeminli mali müşavir Emrah Akın yaptığı sosyal medya paylaşımında şu görüşleri dile getirdi:
Para ve Maliye Politikası uyumunda önemli bir adım! Bugün yayımlanan 8001 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile sigaralar üzerindeki oransal ÖTV düşürüldü, maktu ÖTV arttırıldı. Böylece “mali çarpan” küçültülmüş oldu, enflasyonla mücadelede kıymetli bir adım. pic.twitter.com/9MPKNP1LnE
— Emrah AKIN (@AKIN_EMRAH) December 28, 2023
Yeminli mali müşavir Emrah Akın konuya ilişkin şu görüşleri dile getirdi:
“Kaleme aldığımız birçok yazımızda da vurguladığımız üzere enflasyonla mücadelenin kritik önemde olacağı 2024’te de dolaylı vergilerin enflasyonu ciddi şekilde körükleme potansiyelleri var. Burada mali çarpan mekanizmasını ve etkisini iyi analiz etmek önemli. Burayı biraz açalım. Mali çarpan mekanizması maliyetler ve fiyat arasında doğrusal olmayan bir ilişki yaratıyor. Yani üzerinde nispi vergi olan bir malın maliyetindeki 1 TL’lik artış mali çarpan mekanizması nedeniyle perakende fiyata çok daha yüksek bir oranda yansıyor. Buna göre oransal vergiler yükseldikçe bu vergilerin uygulandığı mallardaki maliyet artışları enflasyonu daha çok körüklüyor. Tam tersine oransal vergileri düşürüp –ürün üzerindeki vergi yükünü etkilemeden- maktu vergileri arttırdığınızda mali çarpanı küçültmüş ve enflasyon etkisini de azaltmış oluyorsunuz. Sigarada eski mali çarpan 7.5’tu şimdi 5,2 oldu. Bu şu anlama geliyor, sigara üzerindeki bir TL maliyet artışı eskiden perakende fiyat üzerinde 7,5 TL artışla yansıyorken şimdi 5,2 TL artış yeterli olacak.”
Yılbaşında maktu ve asgari maktu vergiye otomatik zam yok
Aynı kararda Cumhurbaşkanı yetkisini kullanarak maktu ve asgari maktu vergilere yılbaşında gelmesi gereken otomatik artışın da yapılmamasını hükme bağladı. Resmi Gazete’de yayımlanan kararda sigaradan alınan asgari maktu vergi tutarında da yüksek oranlı artış yapıldı. Asgari maktu vergi tutarı, sigara satış fiyatı ne olursa olsun ödenmesi gereken en az vergi tutarını gösteriyor. Bu kalemde 1 paket sigaranın asgari maktu vergi tutarı 22.22 liradan, 28.49 liraya çıkarıldı. Yani Türkiye’de satış fiyatı ne olursa olsun bir paket sigaradaki vergi yükü 28,49 TL’nin altında olamayacak.
Oyunlar ve Bulmacalar