Turgut Uyar’ın ‘Kayayı Delen İncir’i 42 yıl sonra yine umuda davet ediyor
"Yaşamı anlamsız bulsaydım 'Kayayı Delen İncir' adını vermezdim kitabıma" diyor Turgut Uyar. Şairin kariyerinde farklı bir yerde duran kitap 42 yıl sonra Yapı Kredi Yayınları tarafından herhangi bir değişiklik olmadan yayına hazırlandı.
Turgut Uyar’ın ‘Kayayı Delen İncir’ ilk yayınlandığında takvimler 1982’yi gösteriyordu. Aradan geçen 42 yılın ardından toplu şiirler ve öyküler ciltlerinde öne çıkan kitapların ayrı basımlarına devam eden Yapı Kredi Yayınları tarafından herhangi bir değişiklik olmadan yayına hazırlandı.
Bu kitabı şairin önceki kitaplarından ayıran bir özelliği var. Uyar özellikle 12 Eylül önce ve sonrasında öne çıkan sorunlara ve duyarlıklara yer veriyor bu kitaptaki şiirlerinde. O dönemi düşününce ve toplumsal olaylar etrafında şekillen şiirler denince akıllara sloganvari ya didaktik metinler gelmesin. Uyar o dönemdeki genel eğilimden farklı olarak şiir dilinden, estetik yaklaşımından ödün vermeden, yani şiirini slogan söyleyişe alet etmeden kaleme almış tüm şiirleri.
Uyar bireyi yine yalnız ve yolunu kaybetmiş kabul eder ancak umutludur da. Bu nedenle bireysel kurtuluşu toplumsal kurtuluşta gören bilincini bu kitaptaki şiirlerine de yansıtmıştır aslında. “İncirin kayayı delmesinin” nedeni de budur. Kitaba verdiği bu isim de kaybetmediği umut duygusuna gönderdiği bir selamdır. Nedenini şöyle açıklar:
“Yaşamı anlamsız bulduğum zamanlar oldu ama hiç solgun bulmadım. Ayrıca solgun ve anlamsız olan dirimin kendisi değil, yaşam içinde, yaşamı belirleyen yaşama parçalarıdır. Yaşamı anlamsız bulsaydım ‘Kayayı Delen İncir’ adını vermezdim kitabıma.”
Yaşamı hem anlamsız hem de Uyar’ın tersine solgun bulanlar olabilir. Tam da bu nedenle, ne olursa olsun kayayı delen incire ses vermek isteyenler Uyar’ın 42 yıl önceki umuduna tutunabilir. 1982 yılında Necatigil Şiir Ödülü’ne değer görülen, kapağında Turgut Uyar’ın dosyayı hazırlarken yaptığı tasarımın yer aldığı kitap YKY etiketiyle raflarda.
Oyunlar ve Bulmacalar