Laboratuvardan sofraya: Yapay yılanbalığı eti üretildi

İsrail’deki Forsea Foods şirketi tatlı su yılanbalığının embriyonik hücrelerini kullanarak yapay yılanbalığı eti üretti. İşletmeyi büyütmeyi hedefleyen şirket yapay balık etini iki yıl içinde satışa sunmayı planlıyor.

Şirket Japon bir şefle işbirliği yaparak ‘unagi kabayaki’ (ızgara yılanbalığı pilavı) ve ‘unagi nigiri’ (bir tür sushi) tarifi de hazırlamış. Yılanbalığı Japonya’da sevilen bir balık eti türü. Japonya Başbakanı Fumio Kishida geçen yıl yapay et endüstrisini desteklediğini açıklamıştı.

The Guardian’ın haberine göre yılanbalığının Japonya’daki restoran fiyatı bir kilo için 250 dolar (7,500 lira); Forsea Foods’un ürettiği yapay etin fiyatının da yaklaşık bu kadar olması bekleniyor.

Benzersiz umami bir tadı var

Aşırı avlanma ve kirlilik dünya genelinde yılanbalığı popülasyonunu çok azalttı, bu da beraberinde yasadışı ticareti getirdi.  Japonya yılanbalığı tüketimi 2000 yılından bu yana yüzde 80 azaldı, çoğu işletme tedarikte zorlandı. Forsea Foods’un CEO’su Roee Nir özlenen bu tadı yakalamaya çalıştıklarını söylüyor: “Yılanbalığının çok benzersiz bir tadı ve dokusu var – çok yumuşak ve yağlı, aynı zamanda benzersiz bir umami tadı da var. Biz bu tadı yakalamaya yakalamaya çalışıyoruz. Şu anda elimizde bir ürün var ama satışa çıkarmadan önce biraz daha iyileştirme yapmak istiyoruz.”

Tokyo’da vegan restoranı Saido’yu işleten şef Katsumi Kusumoto “Unagi (yılanbalığı) Japonya’nın has yemeklerinden. Ancak sürdürülebilirlik konusunda da bir farkındalık var” diyor.

Forsea Foods’un stratejisi de bu yönde. Öncelikle soyu tükenmekte olan ve bu sebeple fiyatları yükselen türleri üretmek istiyor. Yılanbalığı kriterlerin ikisine de uyuyor.

Bazı türler erkek doğup dişi ölüyor

Yılanbalıklarının karmaşık bir yaşam döngüsü var. Nehirlerden denize uzun göçler yapıyor, birkaç farklı yaşam evresinden geçiyor ve bazı türleri erkek olarak başladıkları hayatı dişi olarak bitiriyor.

Bu yüzden de diğer çiftlik balıkları gibi yetiştirilmeleri mümkün değil.

Yetiştirilen yılanbalığı başlangıçta tıbbi araştırmalar için geliştirilen doku küçük demetlerinden olan organoidler kullanılarak üretildi.

Üretim, bir organın temel işlevsel, yapısal ve biyolojik karmaşıklığını taklit edebilen organoidlerin döllenmiş yılanbalığı yumurtalarından alınan embriyonik kök hücrelere yerleştirilmesiyle yapıldı. Bu hücreler büyüdükçe gerçek etin yapısına dönüştü.

Yakın zamanda şirket 5.2 milyon dolarlık yatırım aldı ve yakınlarda daha fazla fon alması bekleniyor.

Türkiye’deki tek üreticisi anlattı: A’dan Z’ye ‘yapay et’