Kara deliğin “sesini” dinlemek ister misiniz?

Her galaksinin merkezinde devasa birer kara delik var. Kara deliki tanımı gereği dışarıya ışık dahil hiçbir şeyin kaçmasına izin vermeyen bir fenomen. Tam da bu sebeple, yani kara deliğin yarattığı muazzam kütle çekim gücü nedeniyle kara deliğin etrafındaki “olay ufku”nda çok büyük olaylar yaşanıyor. NASA’nın Chandra-X adlı gözlemcisi, 2003 yılında bu devasa kara deliklerin gerek kendi eksenleri etrafındaki muazzam hızdaki dönüşünden ve gerekse olay ufkunda yaşanan şeylerden kaynaklanan büyük x ışını parlamaları saptadı. Bu parlamalar neredeyse saat ayarı gibi düzenli biçimde yayılıyor uzaya. Uzay adı üzerinde bir boşluk ama bu yayılma sırasında öyle büyük enerjiler açığa çıkıyor ki, o enerji bir “basınç” yaratıyor, yani bizim atmosferimizdeki ses dalgalarına benzer bir basınç dalgası oluşuyor. Bu basınçtan kaynaklanan dalgaları bilimciler bir süreden beri “sese” çeviriyorlar; yoksa uzaya çıksanız bu “ses”leri duyamazsınız ama dalgalar gerçekten ses dalgasıyla benzer karakteri taşıyor. İşte bunlardan sonuncusunu NASA iki gün önce duyurdu, bir tanesini yukarıdaki videoda izleyebilir ve dinleyebilirsiniz. Perseus sisteminden gelen bu “ses” bizim müzik dilimizle Si Bemol; söylendiğine göre Do notasından 57 veya 58 oktav daha aşağıda bir ses. Bu ilginç durumu The New York Times’ın bilim muhabiri Dennis Overbye çok güzel anlatmış.