Kırmızı şarap neden baş ağrıtır? Bilim sırrını çözmek üzere
Bilim insanları bir ya da iki kadeh kırmızı şaraptan sonra ortaya çıkan baş ağrısının üzüme rengini veren maddeden kaynaklandığını söylüyor.
Üzüm güneşe tepki olarak ürettiği kuersetin içkinin kana karışma sürecinden bazı enzimleri bloke edince baş ağrısı başlıyor
Kırmızı şarabın yarattığı baş ağrısı herhangi bir içkiyle “akşamdan kalanların” yaşadığı baş ağrısına benzemiyor. Sadece bir ya da iki kadeh şarap içen biri topu topu yarım saat sonra ağrı çekmeye başlayabiliyor.
The Guardian gazetesindeki habere göre şarabın yarattığı baş ağrısının sebeplerini araştıran California Üniversitesi Baş Ağrısı Merkezi’nden Morriz Levin “Binlerce yıllık bu gizemi açıklamak için nihayet doğru yolda olduğumuzu düşünüyoruz” dedi.
Araştırmacılar kırmızı şarabın tetiklediği baş ağrısının sebebini bulmak ‘tanrıların içkisi’deki tanen, sülfit, biyojenik amin, fenolik flavonoid gibi çok sayıda bileşiğe baktı.
Scientific Reports’ta yayımlanan makaleye göre üzüm çekirdeği ve kabuğundan elde edilen ve kırmızı şarabın rengine, tadına ve ağızda bıraktığı hisse katkı veren ‘fenolik flavonoid’ maddesi en önemli sebep olarak öne çıktı. Flavonoid seviyeleri kırmızı şarapta beyaza göre 10 kat daha yüksek, bu da onun “olağan şüpheli” olduğunun bir başka göstergesi.
Alkolizm tedavisinde kullanılanla aynı
İnsanlar şarap içtiğinde alkol iki adımda metabolizmaya karışır. İlkinde etanol formundaki alkol, asetaldehide (metil), ikincisinde asetaldehid, asetata dönüşür. Karaciğerdeki spesifik enzimler bu süreçlerin her birini düzenler.
Kırmızı şarapta bulunan ‘kuersetin’ adlı flavanol vücutta işlenerek çeşitli maddelere dönüşür. Bunlardan biri olan ‘kuersetin glukuronid’, asetaldehidi asetata dönüştüren enzimi bloke eder. İşte bu karmaşık kimyasal süreçlerin sonunda enzim baskılandığında kan dolaşımında toksik asetaldehid birikir ve baş ağrısı, mide bulantısı, yüz kızarması ve terlemeye neden olur. Aslında alkolizm tedavisinde kullanılan disülfiram adlı ilaç da aynı enzimi bloke eder.
Ekip şimdi teoriyi farklı kuersetin seviyelerine sahip kırmızı şarapların baş ağrısına neden olan etkileri üzerine klinik bir çalışmayla test etmeyi planlıyor.
Üzümün güneşe tepkisi
Üzümde neden kuersetin olduğuna gelince… Bu meyvenin güneş ışığına tepkisi. Bu nedenle Napa Vadisi cabernetleri gibi açık salkımlarda yetiştirilen üzümler diğer kırmızılara göre beş kat daha fazla kuersetin içerebiliyor. Fermantasyon sırasındaki deri teması, inceltme işlemi ve yıllandırma da kuersetin seviyesini etkiliyor.
Makalenin yazarlarından Levin araştırmalar ilerlediğinde kırmızı şarap içenlerin baş ağrısına neden olma olasılığı daha düşük şarapları seçebileceğini ya da üreticilerin şaraplarındaki kuersetini azaltabileceğini söylüyor.
Oyunlar ve Bulmacalar