Bir varmış bir yokmuş: Putin’in ‘en korktuğu adam’ 13 gündür kayıp

Rusya 2024’ün Mart ayında gideceği seçimlere hazırlanıyor. Aslında Devlet Başkanı Vladimir Putin hazırlanıyor desek daha doğru, çünkü karşısında durabilecek kadar güçlü rakip yok. Putin dahil herkesin sonuçlarını bildiği seçim yaklaşırken ülkede de garip şeyler yaşanmaya devam ediyor. The Wall Street Journal tarafından “Vladimir Putin’in en çok korktuğu adam” olarak tanımlanan ünlü Rus muhalif Aleksey Navalni’den hâlâ haber yok. Rusya’da hapis cezasını çekmekte olan Navalni cezaevinde esrarengiz şekilde kaybolalı neredeyse iki hafta oldu. Avukatları ve ekibi kendisine ulaşmaya çalışırken yetkililer cezaevindeki “elektrik kesintisi” bahanesini öne sürüp video konferans yoluyla duruşmaya katılması beklenen Navalni için “davaya katılamaz” dedi.

O günden bu yana kendisinden haber alınamayan Navalni’nin bu kez de yargılanması durduruldu. Birleşmiş Milletler (BM) de Navalni’nin esrarengiz şekilde ortadan kaybolmasını ‘zorla kaybetme’ olarak nitelendirdi.

Mahkeme Navalni’nin yedi duruşması için “yeri tespit edilene kadar” durdurma kararı verdi. Avukatları Vladimir Putin’in beşinci dönemi için hazırlandığı seçimler öncesine denk gelen bu esrarengiz “kaybın” endişe yarattığını söylüyor. Çünkü Navalni seçim tarihinin belirlenmesinden kısa süre sonra cezaevinden seçmenlere çağrı yapmış ve oy verecekleri kişinin Putin’in dışında herhangi biri olması gerektiğini söylemişti. Üstelik bir billboard kampanyası da düzenleten Navalni Rusları başkalarını Putin’e karşı oy vermeye ikna etmeye çağıran neputin.org web sitesini (“Putin Değil”) kurmuştu. Web sitesine Rusya’nın dört bir yanındaki reklam panolarında gösterilen ve üzerinde “Rusya, mutlu yıllar”  yazan panodaki bir QR kodu aracılığıyla erişilebiliyordu. Tabii ki bunun da sonuçları oldu. Rusya genelinde üzerinde QR kodu bulunan bütün reklamlar yasaklandı. Bu gelişmelerin ardından Putin adaylığını açıkladı, akabinde de Navalni ortadan kayboldu.

Ortadan kaybolalı neredeyse iki hafta olan Navalni’nin avukatları da destekçileri de endişeli. Onlar için “olağan şüpheli” Kremlin. Navalni’nin öldürülmüş olabileceğini düşünüyorlar. Yaklaşık 30 yıl hapis cezasına çarptırılan Rus muhalif geçen hafta başkent Moskova yakınlarındaki Vladimir bölgesinde cezasını çekmekte olduğu cezaevinden kayboldu. Ortadan kaybolması birçok ihtimali akıllara getirdi. Bunlardan biri başka bir cezaevine (daha sert şartları barındıran bir cezaevine) transfer edilmiş olma olasılığıydı.

Navalni’nin sözcüsü Kira Yarmiş yaptığı açıklamada ekibinin kayıp muhalefet lideri hakkında daha fazla bilgi edinmek için Rusya’da yaklaşık 200 tutuklu merkezine mektubu yazdıklarını, ancak Navalni’yi bulamadıklarını söyledi. Kremlin ise Navalni’nin nerede olduğuyla ilgili sorular karşısında “üç maymun”u oynuyor. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ekibinin “mahkumların akıbetini takip etmek gibi bir niyeti” olmadığını söyleyerek bunun liyakâtsizlik olacağını ima etti.

Rusya’nın BM özel raportörü Mariana Katzarova “Rus makamlarının Sayın Navalni’nin nerede olduğunu ve akıbetini bu kadar uzun süre açıklamamasından büyük endişe duyuyorum, bu zorla kaybetme anlamına geliyor” dedi.

Katzarova “Sayın Navalni’nin gözaltında insan haklarının ihlal edilmesiyle ilgili olarak Cuma günü yapılması planlanan duruşmanın gerçekleşmediğini öğrendim. Mahkeme Sayın Navalni’nin 6 Aralık’tan bu yana kendisiyle görüşmesi engellenen avukatlarına müvekkillerinin artık Vladimir bölgesinde tutulmadığını söyledi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi” diye de ekledi.

Navalni’nin ortadan kaybolması Putin’in beşinci başkanlık dönemi için kampanyasını başlattığı döneme denk geldi. Stalin’den bu yana Kremlin’de en uzun süre görev yapan lider olan Putin altıncı dönem için yarışmaya devam ederse Stalin’i de geçecek.

Aleksey Navalni’nin nerede olduğu on üçüncü günden beri bilinmiyor.

Rusya bunu da yaptı: Muhalefet lideri Navalni’nin duruşmasına gazeteciler alınmamış