EYT faturası: Bütçeye 180 milyar yük; piyasaya 300 milyar çıkacak

Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili yasal düzenlemenin yapılmasıyla birlikte çok kısa sürede 2 milyon 250 bin kişlinin emekliliğe hak kazanacağı hesaplanıyor. Ama EYT’lilerin sayısı bu kadar değil; geride 4 milyona yakın çalışan daha var ve uzmanlara göre onlar da prim gün sayıları tamamlandıkça önümüzdeki 3-4 yıl içinde emekli olacaklar. Türkiye’de halen 27 milyona yakın sigortalı çalışan var; emekli sayısı ise 14 milyon civarında. EYT ile birlikte emeklilerin sayısı 16 milyonu aşacak. Çalışma Bakanı Vedat Bilgin bu sorunla ilgili, “Türkiye’de ortalama bir emeklinin en az 3 kişi tarafından emeklilik primleriyle finanse edilmesi lazım. Bu durum bizim dönemimizde 2.1’e kadar geldi, bunu 1.7’ye kadar düşürebiliriz” diyor. Ama TÜİK rakamları bakanı doğrulamıyor; şu an 1,89 çalışan başına 1 emekli düşüyor zaten. Yeni emeklilerle birlikte 1,7’lik oranın da tutturulamayacağını, neredeyse 1’e 1 oranına yaklaşılacağı görülüyor. Emekli başına düşen çalışan rakamının artması için Türkiye’de istihdamın ciddi miktarda artması lazım ama emekli sayısının birkaç yıl içinde 20 milyona yaklaşacak olması, 3’e 1 oranını hemen hemen imkansız hale getiriyor. Ancak yine de emeklilik sistemi için bir iyi haber var: 6 milyona yakın EYT’li emekli olduktan sonra 15-17 yıl boyunca sisteme yeni emekli eklenmeyecek. Yapılan hesaba göre kısa dönemde emekli olacak 2 milyon 250 bin kişlinin emekli maaşları bütçe üzerinde yıllık 180 milyar lira kadar bir yük oluşturacak. Türkiye’nin bütçe açığı biraz daha büyüyecek, zaten bir kara delik olan ve sürekli bütçeden desteklenen SGK’nın açığı daha da artacak. EYT’nin kısa dönemdeki bir başka önemli etkisi, emekliye ayrılacak 2 milyon 250 bin kişinin alacağı 300 milyar lira civarında kıdem tazminatı olacak. Bu tazminat büyük ölçüde tüketime yönelecek ve piyasaya girecek bu yeni para enflasyonu besleyebilecek. İşverenler bu tazminatı ödeyebilsin diye bankalar KGF’li krediler verecekler.